 |
| Sumaya Jirde Ali og Simon Stranger |
I alle fall eg fekk meir og meir lyst til å lese.
Boka 304 DAGER handlar om Nicholai som har PTSD (posttraumatisk stressliding) etter å ha vore soldat for NATO i Afghanistan. Han kjenner seg så trøytt når han kjem heim. Er ikkje engasjert i noko. Han får ikkje sove. Får sosial angst. Venskap ryk. Kjærasten orkar ikkje meir av han. Han får panikk midt på gata, i butikken osb. Det kan vere ei bildør, ei rask rørsle. Brått er han midt i krigen og reagerer ut frå det. Dagane og nettene er til tider som ein mørk tunnel han ikkje kjem ut av.
Nicholai orkar ikkje meir og bestemmer seg for å avslutte livet. Dette fortel han mor. Ho forstår, men ber han gje henne meir tid. Ein siste jul, greier han det? Jo, han lover og bestemmer seg for ein onsdag i januar. Han skal altså halde ut 304 dagar. Det kjennes som om det lettar bare det å vite at det vil ta slutt ein dag. At mor forstår.
Så er vi i gang med 304 kapittel. Nokre er svært korte, andre lengre. Vi får glimt av oppveksten til Nicholai. Livet før reisa til Afghanistan. Livet i Afghanistan. Heile døgnet med redsle for at no er det slutt. Sjå fienden i augo. Eller er det eigentleg fienden? Kven skapte Afghanistan som fienden? Var det afghanarar som planla og førte flya inn i dei to tårna 9.11.01?Eller var det enklare å velge dette landet som fienden enn Saudi-Arabia?
Stranger går tilbake i historia til både Afghanistan og andre land i dette området. Det er interessant lesing. Vi møter kulturar som har levd saman, men som blir sett opp mot kvarandre. Vi møter familiar som lever sitt fredelege liv i Afghanistan, men som etterkvart blir Taliban-soldatar. I fortviling og hat over det som skjer med dei.
Boka er ein roman. Nicholai finst og har fortalt historia si, men forfattaren har hatt fridomen til å skape fiktive personar og hendingar ut frå det kjeldene har fortalt. Men dei er hans fiktive historie. Det er eit godt grep.
.
Den første sida i boka:
Hele menneskeheten
er én kropp
å skade andre
er bare å skade
seg selv. Når du ikke leter etter
feil hos andre, vil de svare ved å
vise frem sin sårbarhet.
(fra Frukthagen av Saadi Shirazi, 1257)
---
Eg går ut i hagen min. Steller med plantene og ser våren kome. Og tenker på at i ein by i eit anna land var det eit anna menneske som gjekk i hagen sin og gledde seg til våren. Og brått låg framtida i ruiner. Kva er det vi held på med? Vi som helst vil stelle med plantene, høyre fuglesong og sjå barn springe rundt i fryd over livet?
Eg tilrår!
----
Forfattar: Simon Stranger
Forlag: Aschehoug
År: 2021